‘Ik vertel mensen graag hoe ze ongewone groenten kunnen bereiden’

In een buurthuis in Almere Buiten hebben Maria en drie medevrijwilligers op maandagochtend kratten met levensmiddelen gevuld en klaargezet. De kratten bevatten vers fruit en groenten maar ook andere levensmiddelen als brood en rijst. Er staan er zo’n twintig klaar, met labels als ‘gezin 4 personen’, ‘groot gezin’ en ‘halal’. “De kratten zijn niet heel vol vandaag”, zegt Maria. “Vaak hebben we meer te vergeven. Het aanbod kan nogal wisselen, maar de mensen weten dat”.

Twee vliegen in een klap

Maria is één van de circa 35 vrijwilligers die zich wekelijks inzetten voor Buitengewoon Almere. De stichting zamelt lokaal gezond voedsel in, en verdeelt die dan onder kwetsbare (minimum-) huishoudens in Almere. De gezinnen zijn daarvoor aangemeld door lokale professionele zorghulpinstanties. Buitengewoon Almere slaat zo twee vliegen in één klap: ze gaan voedselverspilling tegen door gezonde en verse voedseloverschotten te benutten, en bestrijden armoede door deze overschotten in te zetten voor huishoudens met een klein budget.

Millicent Schepman begon Buitengewoon Almere in 2018. “De gemeente Almere wilde in 2017 de speerpunten armoedebestrijding en voedselverspilling aan elkaar koppelen. Ik schreef daar een plan voor en mocht dat toen uitvoeren. Zo ontstond het initiatief.” Toen de pilot afliep in 2018 richtte ze de Stichting op. “In het begin bereidden we maaltijden met het vers ingezamelde voedsel, en gaven die aan onze cliënten mee”, vertelt ze. Totdat mensen lieten weten dat ze graag zelf met de verse producten aan de slag wilden. Een ontwikkeling die ze toejuichte. “Zelf koken geeft plezier! En draagt bij aan de zelfstandigheid van mensen.”

Ongewone groenten

Buitengewoon Almere ontvangt dus groenten uit de stadstuinderij op Utopia eiland, maar ook van boeren uit de regio, en van ONZE Volkstuinen. Maria: “daar zijn mensen die groenten over hebben van hun moestuintjes, en we krijgen ook vaak de onverkochte groenten uit de ONZE winkel.” Dat daar soms ongewonere groenten tussen zitten is geen probleem, aldus Maria. ‘Ik vertel mensen graag hoe ze bijvoorbeeld postelein of palmkool kunnen bereiden. Of inmaken!”

Met behulp van geld donaties kunnen ook levensmiddelen worden gekocht om de voedselpakketten aan te vullen

Dat sluit mooi aan bij het streven van Millicent Schepman om de zelfredzaamheid van cliënten te bevorderen. “Ik vind het belangrijk om mensen hun waardigheid niet te ontnemen”, aldus Millicent. “Daarom blijven we ver weg van pamperen, en vragen we een bedrag van € 2,- voor een krat of tas levensmiddelen.” Dat geld wordt gebruikt om de bus te onderhouden waarmee vrijwilligers de levensmiddelen dagelijks ophalen bij donateurs.

Maria ziet de donaties van supermarkten de laatste tijd teruglopen. “De aandacht voor duurzaamheid en voedselverspilling groeit, en supermarkten spelen daarop in door artikelen die bijvoorbeeld bijna over de datum gaan met korting te verkopen. Een mooie ontwikkeling natuurlijk, maar wij merken het verschil.” Gelukkig kunnen met behulp van donaties ook producten worden gekocht om de voedselpakketten aan te vullen.

Samen koken, samen eten

Naast het uitdelen van voedselpakketten worden er soms ook zogenaamde ‘eettafels’ georganiseerd, wanneer er veel voedsel of donaties zijn binnengekomen. Cliënten en vrijwilligers koken dan samen een driegangenmenu, en er kan worden aangeschoven tegen betaling van € 6,- per persoon. “Ze vergeten zo eventjes hun zorgen, werken samen en ontmoeten anderen en dat bevordert weer het zelfvertrouwen”, aldus Millicent. Het concept van Buitengewoon Almere is uitrolbaar in elke stad meent ze. “De enige voorwaarde is dat de stad zich focust op verduurzaming en armoedebestrijding. En dat is tegenwoordig gelukkig eerder regel dan uitzondering.”

Food writer en presentator Laura de Grave maakte drie video’s over wat er zoal wordt gedaan met de oogst die Flevo Campus wekelijks krijgt van de stadstuinderij op Utopia eiland. In de video hieronder gaat ze met een krat vers geoogste groente langs bij het ophaalpunt van Stichting Buitengewoon Almere en heeft een gesprekje met Millicent.